بیماری تیروئید چه رابطه ای با کلسترول دارد؟ - جملات زیبا

غده تیروئید

تیروئید غده پروانه ای شکل است که در گردن و زیر حنجره قرار گرفته است. غده تیروئید هورمون هایی فراوری می نماید که در تنظیم متابولیسم، دمای بدن، رشد مغز در بچه ها، عملکرد قلب، مغز، عضلات و سایر اندام های بدن نقش مهمی دارند. مهم ترین و اصلی ترین هورمون های تیروئید، به نام تریودوتیرونین T3و تیروکسین T4 شناخته می شوند.

غده هیپوفیز، هورمون تحریک نماینده تیروئید یعنی TSH را فراوری می نماید تا غده تیروئید را برای فراوری هورمون های تیروئید تحریک کند. اختلال در فراوری هر یک از این هورمون ها، منجر به عملکرد نادرست غده تیروئید می گردد.1

کلسترول

افزایش کلسترول در جریان خون منجر به بیماری های قلبی و عروقی می گردد. کلسترول یک ماده مومی شکل است که در تمام سلول های بدن وجود دارد. بدن از کلسترول برای ساختن هورمون ها و اسید های صفراوی به منظور هضم چربی استفاده می نماید. هنگامی که کلسترول بیش از حد در عروق وجود داشته باشد، به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل بیماری های قلبی شناخته می گردد. کلسترول با اتصال به یک نوع پروتئین در جریان خون حرکت می نماید که به آن لیپوپروتئین می گویند. انواع لیپوپروتئین در خون عبارتند از:

لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)

به عنوان کلسترول خوب شناخته می گردد زیرا به سلول های بدن در جهت کاهش کلسترول یاری می نماید. در کلسترول HDL، نسبت کلسترول به پروتئین بیشتر است.

لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL)

این نوع لیپوپروتئین به کلسترول بد معروف است که در آن نسبت کلسترول به پروتئین، کمتر می گردد. سطوح بالای LDL یک تهدید جدی برای سلامتی فرد و ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی است. افزایش کلسترول بد در خون می تواند ناشی از رژیم غذایی نادرست و بعضی از شرایط پزشکی همانند اختلالات تیروئید باشد.1

آزمایش تیروئید و کلسترول

اگر دچار علائم مرتبط با مسائل تیروئید هستید و سطح کلسترول شما بالا یا پایین است، باید به دکتر فوق تخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید. برای اندازه گیری سطح TSH و اندازه هورمون تیروئیدی به نام تیروکسین، یک آزمایش خون انجام خواهد شد. این آزمایشات به پزشک شما یاری می نماید تا کم کاری یا پرکاری تیروئید را تشخیص دهد.

مصرف داروی جایگزین هورمون تیروئید لِووتیروکسین (لووتروئید، سینتروئید) برای درمان کم کاری تیروئید نیز می تواند به کاهش سطح کلسترول یاری کند.

هنگامی که سطح هورمون تیروئید شما میزان اندکی پایین باشد، ممکن است احتیاجی به جایگزینی هورمون تیروئید نداشته باشید. در عوض، پزشک ممکن است یک استاتین یا داروی دیگری برای کاهش کلسترول تجویز کند.

در خصوص پرکاری تیروئید، پزشک ید رادیواکتیو تجویز می نماید تا غده را کوچک کند و فراوری هورمون های تیروئیدی را کاهش دهد. تعداد کمی از افرادی که نمی توانند داروهای ضد تیروئید مصرف نمایند ممکن است برای برداشتن بخش عمده ای از غده تیروئید احتیاج به جراحی داشته باشند.2

ارتباط بین تیروئید و کلسترول

بین اختلالات تیروئید و افزایش یا کاهش کلسترول خون، ارتباط مستقیم و معکوسی وجود دارد. در ادامه تاثیرات هر کدام از این اختلالات آنالیز می کنیم.

کم کاری تیروئید و چربی ها

افراد مبتلا به کم کاری تیروئید که دارای هورمون محرکه تیروئید (TSH) بین 5 میلی واحد بین المللی بر لیتر (mIU/L) و 10 میلی واحد بین المللی بر لیتر هستند، به طور قابل توجهی از سطح کلسترول کلی و کلسترول بد (LDL) بالاتر نسبت به افراد سالم برخوردار هستند.

ناهنجاری های چربی معمولا با کم کاری تیروئید اولیه (کم کاری تیروئید به واسطه عدم عملکرد غده تیروئید) نسبت به کم کاری تیروئید ثانویه (کم کاری تیروئید به واسطه فقدان هورمون های هیپوفیزی که غده تیروئید را تحریک می نماید) تشدید می شوند.

ناهنجاری های چربی که در کم کاری تیروئید دیده می شوند، به نظر می رسد عمدتا با کاهش فعالیت گیرنده کلسترول بد و آثار دیگر مرتبط با سوخت و ساز چربی پیوند خورده اند.

جایگزینی هورمون تیروئید با استفاده از داروی لووتیروکسین معمولا برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می گردد و ممکن است برای بعضی افراد همه آن چیزی باشد که برای کنترل کلسترول احتیاج دارند.

پرکاری تیروئید و چربی ها

در شرایطی که به طور کلی بهتر است از سطوح پایین تر کلسترول بد و کلسترول کلی برخوردار باشید، در بعضی موارد ممکن است سطوح پایین کلسترول خوب نباشد. سطوح پایین این مواد ممکن است با پرکاری تیروئید در ارتباط باشد. در صورت عدم تشخیص و عدم درمان، این بیماری تیروئید می تواند به عوارضی مانند بیماری چشم، پوکی استخوان، فیبریلاسیون دهلیزی (و سکته مغزی یا نارسایی بالقوه) و توفان تیروئیدی منجر گردد.

پرکاری تیروئید به وسیله کاهش هورمون تیروئید در بدن با یاری دارو، نابودی رادیواکتیوی غده تیروئید یا عمل جراحی درمان می گردد.

در شرایطی که پرکاری تیروئید ممکن است به سطوح کلسترول پایین منجر گردد، به نظر می رسد کلسترول بالا یک عامل خطرآفرین برای ابتلا به بیماری گریوز - نوع خاصی از پرکاری تیروئید - است.3

اقدامات سبک زندگی مفید برای پرکاری و کم کاری تیروئید

اقدامات سبک زندگی مختلفی وجود دارند که می توانند برای کاهش کلسترول و بعلاوه علائم شایع بیماری تیروئید مد نظر قرار بگیرند.

رژیم غذایی و کاهش وزن

کاهش وزن می تواند برای افراد مبتلا به بیماری تیروئید چالش برانگیز باشد، اما حتی کاهش اندک وزن نیز می تواند سطوح کلسترول بد را کاهش دهد. افزون بر این، یک رژیم غذایی ضد التهاب ممکن است التهاب مرتبط با بیماری خودایمنی تیروئید را کاهش داده، در شرایطی که سطح کلسترول را نیز کاهش می دهد.

ورزش

ورزش منظم می تواند سطوح انرژی را در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید بهبود بخشیده، به حفظ تراکم استخوانی در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید یاری نموده، و سطوح کلسترول خوب را افزایش دهد.

ترک سیگار

سیگار کشیدن به غده تیروئید آسیب زده و خطر عوارض جانی بیماری تیروئید را افزایش می دهد. بعلاوه، این کار خطر آترواسکلروز (بیماری قلبی، سکته های مغزی و غیره) مرتبط با کلسترول بالا را افزایش می دهد.1

درمان کلسترول و بیماری تیروئید

همان گونه که داروهای تیروئید ممکن است بر کلسترول اثرگذار باشند، روش های درمانی کلسترول نیز ممکن است بر بیماری تیروئید و/یا اثربخشی داروهای تیروئید تاثیرگذار باشند.

جذب

رزین های اسید صفرا مانند کوئستران (کلستیرامین)، کولستید (کلستیپول) و ولکول (کلسولام) ممکن است با لووتیروکسین پیوند تشکیل داده و به طور کامل از جذب آن پیشگیری نمایند. این داروها باید حداقل چهار ساعت پیش از لووتیروکسین مصرف شوند.

درد ماهیچه

این یکی از عوارض جانبی داروهای کلسترول به نام استاتین ها مانند لیپیتور (آتورواستاتین) و پراواکول (پراواستاتین) و بعلاوه مهارنماینده های PCSK مانند رپاتا (اولوکوماب) است. افرادی مبتلا به کم کاری تیروئید نسبت به افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، احتمال بیشتری دارد درد ماهیچه را در صورت مصرف این داروها تجربه نمایند. احتمال تجربه درد ماهیچه برای زوکور (سیمواستاتین) بیشتر و برای پراواکول و لسکول (فلواستاتین) کمتر است.

گرگرفتگی و دیگر علائم پرکاری تیروئید

نیاسین ممکن است برای افراد مبتلا به سطوح کم کلسترول خوب (HDL) استفاده گردد. عوارض جانبی آن، مانند گرگرفتگی، می تواند بسیار شبیه به عوارض پرکاری تیروئید باشد.

بیماری تیروئید چشمی

مطالعه ای در سال 2018 نشان داد که درمان کلسترول بالا با داروهای استاتین خطر اوربیتوپاتی گریوز (علائم مرتبط با چشم مانند تورم و بیرون زدگی) را کاهش دهد.3

پینوشتها

1.www.ahmadfanaei.com

2.www.darmankade.com

3.www.asriran.com

منبع: راسخون