سال چگونه تحویل می گردد؟

به گزارش جملات زیبا، ساعت ها و دقیقه ها می گذرند و به لحظه تحویل سال نزدیک می شویم. لحظه ای که در تقویم ایرانی آن را نقطه گذر به سال جدید می دانیم. جالب است که برخلاف سال نوی بسیاری از کشورها و فرهنگ ها، آغاز سال نوی ایرانی ریشه کاملا علمی دارد. ما درست زمانی را جشن می گیریم که یک پدیده جالب فضایی رخ می دهد. پدیده ای به نام رسیدن به نقطه اعتدال بهاری (Vernal Equinox). زمانی که زمستان تمام می گردد و فصل رویش دوباره زمین فرا می رسد. ولی اعتدال بهاری چیست و سال چگونه تحویل می گردد؟ برای فهمیدن آن با خبرنگاران مگ همراه باشید.

سال چگونه تحویل می گردد؟

انسان ها از گذشته های خیلی دور، حرکت خورشید در گنبد آسمان را دنبال می کردند. آن ها به دقت تغییر طول روز و شب را زیر نظر داشتند. زندگی و در عصر مدرن تر کشاورزی آن ها وابستگی زیادی به همین زمان سنجی داشت. مردمان قدیم می دیدند که در روزهای مختلف سال، مدت زمان حضور خورشید در آسمان متفاوت است. انسان ها متوجه شده بودند زمان هایی که هوا گرم تر است، خورشید حضور بیشتری در آسمان دارد و زمان هایی که هوا سردتر است، مدت زمان حضور خورشید در آسمان کمتر است. به نوعی آن ها شاهد بودند که در ایام مختلف، خورشید قوس های بزرگتر یا کوچک تری را در آسمان می پیماید.

انسان ها توانسته بودند آن دو روزی که خورشید کمترین و بیشترین حضور در آسمان دارد را ثبت نمایند. آن دو روز به ترتیب روزهای اول زمستان و تابستان هستند. در سال دو روز هم وجود داشت که زمان حضور خورشید در آسمان برابر با زمان عدم حضورش بود. یعنی زمانی که طول شب و روز تقریبا برابر است. این دو، روزهای اول بهار و پاییز هستند. شروع بهار مصادف با انتها برف و یخبندان زمستان بود و مردمان قدیم (و البته جدید) می توانستند کار و بار کشاورزی خود را دوباره شروع نمایند. به همین مناسبت در بسیاری از تمدن ها و فرهنگ ها، روز اول بهار را جشن می گرفتند.

البته انسان های هزاران سال پیش، از اتفاقی که واقعا در فضا رخ می داد خبر نداشتند، ولی بعدها با پیشرفت نجوم و پیدایش مدل کیهان شناسی زمین مرکزی، توانستند خیلی دقیق محاسبات مربوط به حرکت خورشید را انجام دهند. آن ها لحظه دقیقی که از نظر نجومی بهار شروع می گردد را اعتدال بهاری، لحظه دقیقی که از نظر نجومی تابستان شروع می گردد را انقلاب تابستانی، لحظه دقیقی که از نظر نجومی پاییز شروع می گردد را اعتدال پاییزی و لحظه دقیقی که از نظر نجومی زمستان شروع می گردد را انقلاب زمستانی نامیدند. مثلا اگر از دید زمین مرکزی منجمان قدیم بخواهیم نگاه کنیم، اعتدال بهاری درست زمانی رخ می دهد که خورشید استوای سماوی را در حرکت از سمت جنوب به شمال آن، قطع می نماید. استوای سماوی دایره فرضی بزرگی بر کره آسمان و در راستای استوای زمین است که آسمان را به دو نیمکره شمالی و جنوبی تقسیم می نماید. ضمناً انقلاب زمستانی زمانی است که ما شب یلدا را جشن می گیریم.

اکنون به خوبی می دانیم که زمین و دیگر سیاره ها به دور خورشید می چرخند. همه سیارات منظومه شمسی تقریبا در یک صفحه به دور خورشید گردش می نمایند. یعنی اینکه اگر خورشید را در مرکز یک ساعت عقربه ای بگذاریم، سیارات منظومه شمسی نوک هرکدام از عقربه ها هستند و همه آن ها در یک صفحه می گردند. مثلا هیچ کدام از عقربه ها به یکباره با زاویه 30، 40 یا 90 درجه نسبت به بقیه عقربه ها، دور مرکز ساعت نمی چرخد.

زمین به جز مدار خورشید، حول یک محور فرضی که از قطبینش رد می گردد هم می چرخد. این محور فرضی نسبت به صفحه منظومه شمسی که به آن صفحه دایره البروج می گویند، 23.5 درجه انحراف دارد. مثل این است که یک سیب بردارید و به صورت عمودی یک مداد در آن فرو کنید تا مداد از دو قسمت بالا و پایین سیب، یعنی جایی که ساقه آن بیرون زده و البته قسمت انتهایی سیب خارج گردد. سپس آن را 23.5 درجه نسبت به زاویه عمود کج و شروع به چرخاندن مداد کنید.

امتداد محور زمین یا همان کجی مداد همواره به یک سمت فضا است (اکنون تقریبا به سمت ستاره قطبی) و با چرخش در مدار خورشید، سوی آن تغییر نمی نماید. کج بودن محور زمین، سوی همیشگی آن به یک طرف و گردش به دور خورشید باعث بوجود آمدن فصل ها می گردد. یعنی در زمانی از سال، نور خورشید با زاویه مستقیم به نیمکره شمالی و زاویه مایل به نیمکره جنوبی می تابد. این دقیقا زمانیست که در نیمکره شمالی تابستان و در نیمکره جنوبی زمستان است. مثلا در لحظه انقلاب تابستانی، نور خورشید با زاویه 90 درجه به عرض جغرافیایی 23.5 درجه شمالی می تابد. بالعکس این هم رخ می دهد. زمانی که نور خورشید مستقیم به نیمکره جنوبی و مایل به نیمکره شمالی می خورد، تابستان نیمکره جنوبی و زمستان نیمکره شمالی است. ولی حالت های میانه ای هم وجود دارد. در این حالت های میانی، نور خورشید با زاویه یکسان به نیمکره جنوبی و شمالی می خورد. در این موقع، نیمکره شمالی یا جنوبی در فصل بهار یا پاییز قرار دارند. در اعتدال ماه مارس (اعتدال بهاری نیمکره شمالی و اعتدال پاییزی نیمکره جنوبی)، خورشید با زاویه 90 درجه به استوای زمین می تابد و تابش آن به عرض های جغرافیایی بالاتر و پایین تر مایل است. در لاتین به اعتدال، Equinox گفته می گردد که به معنی Equal Nights یا شب های مساوی است.

اعتدال بهاری نیمکره شمالی، نشانگر شروع بهار در نیمکره شمالی و شروع پاییز در نیمکره جنوبی است. در این زمان زاویه هر دو نیمکره نسبت به خورشید برابر است و بنابراین به صورت یکسان نور خورشید را دریافت می نمایند. دقیقا زمانی که ما در نیمکره شمالی آن را اعتدال بهاری می دانیم. زمانی که دیگر از سرمای زمستان خلاص می شویم و هوا گرم و مطبوع می گردد. البته نه به آن گرمی که در انقلاب تابستانی و روزها و هفته های بعد از آن تجربه می کنیم. می توان گفت که این لحظه، بهترین زمان برای انتخاب به عنوان مبدا تقویم سالیانه است. زمانی که زمین از خواب زمستانی بیدار می گردد و طبیعت شروع به فعالیت دوباره می نماید.

ویدیوی زیر که درباره اعتدالین و انقلابین زمین شرح می دهد را حتما ببینید یا دانلود کنید.

منبع: دیجیکالا مگ
انتشار: 19 اردیبهشت 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: khaneh-jok-sms.ir شناسه مطلب: 370

به "سال چگونه تحویل می گردد؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "سال چگونه تحویل می گردد؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید