25 فیلم غیر انگلیسی زبان برتر تاریخ سینما - جملات زیبا

امروزه با گسترش دسترسی به فیلم ها، تأثیر این فیلم سازان بر هر کس که تاریخ سینما را کمی بشناسد، پوشیده نیست. چنین مخاطبی نیک می داند که حتی هالیوود در دوران پساکلاسیک بیشتر آثارش را با الهام از دستاوردهای این فیلم سازان خلق می کرد تا با نگاه به تاریخ زیسته خودش.

هر لیستی این چنین که خود را محدود به انتخاب 25 فیلم می داند، خواه ناخواه مجبور است از تعداد بسکمک از شاهکارهای سینما چشم بپوشد. این عمل گرچه بیرحمانه به نظر می رسد اما چاره ای نیست و اگر اهل شرکت در بازی انتخاب ها باشید و محدودیت هایش را بشناسید، آن را جذاب خواهید یافت. ضمن اینکه از هر کارگردان، یک فیلم در لیست واقع شده است.

25. جذابیت پنهان بورژوازی (The Discreet Charm of the Bourgeoisie)

• کارگردان: لوییس بونوئل
• بازیگران: فرناندو ری، استفانی اودران
• محصول: 1972، فرانسه و اسپانیا
• امتیاز در راتن تومیتوز: 98٪

اواخر دهه 1920 میلادی بود که لوییس بونوئل به همراه سالوادور دالی به جنبش نوپای سوررئالیسم به رهبری آندره برتون و لویی آراگون پیوست. تلاش آن ها برای کشاندن پای این تفکرات نوظهور به قلمروی سینما، منجر به خلق یکی از شاهکارهای سینمای صامت در سال 1928 شد. فیلمی به نام سگ آندلسی (an andalusian dog).

جذابیت پنهان بورژاوزی فیلمی ست متکی به همان تفکرات هنری. هم مایه های سوررئال دارد و هم زندگی و رسوم طبقات متوسط رو به بالا را دست می اندازد، گرچه کمی متعادل تر از سگ آندلسی. در کنار همه این ها، فیلم توان خنده دریافت از مخاطب را دارد.

داستان فیلم، داستانی فانتزی با کمی چاشنی کمدی ست و به عده ای برج عاج نشین می پردازد که هر شب دور هم جمع می شوند تا بخورند و بیاشامند. اما هربار واقعه ای مضحک مانع از این عمل آن ها می شود تا اینکه…

24. تانگوی شیطان (Satantango)

• کارگردان: بلا تار
• بازیگران: میهالی ویگ، اریکا بوگ
• محصول: 1994، مجارستان
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

اقتباسی از رمانی به همین نام نوشته لاسلو کراسنوهورکایی. با فضایی تیره و تار و روایتی بطئی که به شکلی استعاری به تاریخ کشور مجارستان پس از استقلال از شوروی و ورود دنیا سرمایه داری به آن می پردازد.

بلا تار این داستان را به از بین رفتن دنیا معصومانه یک دوران پیوند می زند و آماده نبودن مردم کشورش برای پذیرش دموکراسی و گذر از آزمون های سخت آن را یادآور می شود. بازی میهالی ویگ در نقش یک دلال مواد مخدر که دیگران را به بردگی می گیرد تماشایی ست.

از نکات جالب توجه فیلم مدت زمان هفت ساعت و نیمه آن است.

داستان اهالی یک روستای خرابه که زندگی در آن به بی تحرکی رسیده است. تعدادی از این روستاییان قصد دارند با رسیدن پولی تا قبل از غروب از این خراب شده فرار کنند اما خبر بازگشت ایریمیاش از مرگ همه چیز را به هم می ریزد…

23. آتالانت (l`Atalante)

• کارگردان: ژان ویگو
• بازیگران: میشل سیمون، دیتا پارلو
• محصول: 1934، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

ژا ویگو را از بنیان گذاران جنبش سینمایی رئالیسم شاعرانه در فرانسه نامیده اند. جنبشی که در تلخ ترین لحظات هم نگاه رومانتیک خود را حفظ می کند و از میان زیبایی ها به تلخی های زندگی نگاه می کند. او تنها 29 سال عمر کرد و دو شاهکار نمره اخلاق، صفر (zero for conduct) و این فیلم را تنها در همین عمر کوتاه از خود برجا گذاشت.

آتالانت تنها فیلم بلند او ست که داستان پردازی در آن پر رنگ است و جلوه ای احساسی دارد. در ضمنً پخته ترین فیلم او هم هست و به مخاطب در سرانجام احساسی از رهایی می بخشد.

ژان ناخدای یک کشتی کوچک به نام آتالانت است. او به روستایی می رود تا با دختری به نام ژولیت ازدواج کند. ژولیت که آرزوهای رنگارنگی دارد، زندگی در این کشتی را خسته کننده و حوصله سربر می یابد و …

22. ام (M)

• کارگردان: فریتس لانگ
• بازیگران: پیتر لوره، اوتو ورنیک
• محصول: 1931، آلمان
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

فریتس لانگ توسط انستیتوی فیلم بریتانیا به عنوان استاد تاریکی لقب گرفته است. او در سال 1931 از تمام تجربیات خود در جنبش اکسپرسیونیسم استفاده کرد تا داستان جنایی خود را در یک هزارتوی اخلاقی تعریف کند. زمانی که مرز درست و نادرست به هم ریخته و راست از غلط مشخص نیست.

فیلم به شکلی پیش بینی شرایط جامعه آلمان در آینده نزدیک هم هست. سال 1933 و زمانی که هیتلر با اتکا بر فریب ملت بر مسند قدرت تکیه زد و یکی یکی رقبا را از صحنه سیاست حذف کرد.

بازی پیتر لوره هنوز هم دیدنی و از نکات جالب توجه فیلم است.

قاتلی به کشتن بچه ها مشغول است. پلیس برای دستگیری او دست به کار می شود. داستان آنچنان بالا می گیرد که حتی خلافکاران شهر از این حضور گسترده پلیس جان به لب می شوند. تا اینکه …

21. دزدان دوچرخه (Bicycle Thieves)

• کارگردان: ویتوریو دسیکا
• بازیگران: لامبرتو مایورانی، انزو استایولا
• محصول: 1948، ایتالیا
• امتیاز در راتن تومیتوز: 98٪

یک تصویر قدرتمند و احساسی از نحوه زندگی مردم ایتالیا در زمان پس از جنگ دوم دنیای. زمانی که بحران اقتصادی چنان فشار را بر گلوی مردم زیاد کرده بود که پیدا کردن راهی برای فرار از مرگ و گرسنگی، به جدالی قهرمانانه می مانست.

میراث ویتوریو دسیکا و این فیلم قابل چشم پوشی نیست. دزدان دوچرخه بر تمامی فیلم هایی که به زندگی طبقه فرودست می پردازند، مستقیم یا غیرمستقیم تأثیر گذاشته است.

گرچه دسیکا بازیگری حرفه ای بود اما نحوه استفاده او از نابازیگران درخشان و بی بدیل باقی ماند. دزدان دوچرخه معروف ترین فیلم ایتالیایی و جنبش نئورئالیسم در دنیا است.

پدری برای دستیابی به شغلی که حقوق ناچیزی عایدش می کند نیاز به خرید یک دوچرخه دارد. او به همراه همسرش وسایل خانه را گرو می گذارد تا پول خرید دوچرخه را به دست آورد. اما در همان روز اول کار دوچرخه او دزدیده می شود و تلاش او در مقابل چشمان پسرش برای پیدا کردن دوچرخه آغاز می شود…

20. دایی من (Mon Oncle)

• کارگردان: ژاک تاتی
• بازیگران: ژاک تاتی، ژان پیر زولا
• محصول: 1958، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 93٪

ژاک تاتی کمدینی ست که انگار هنوز در دوران صامت زندگی و فعالیت می کند؛ با کمترین دیالوگ در خلق موقعیت ها و سکانس های کمدی و متکی بر رفتار و فیزیک کمدین. او قله دست نیافتنی سینما کمدی فرانسه در عصر ناطق سینما ست.

در این فیلم موقعیت های خنده دار، حول زندگی خانواده ای ثروتمند اما میان مایه به لحاظ فرهنگی می گذرد و ژاک تاتی در نقش اصلی، ایفاگر شخصیت دایی این خانواده است. حماقت و ساده دلی این مرد تمام بساط زندگی خواهر و شوهرش را بر باد می دهد.

آقای اولو دایی جرارد 9 ساله است. خواهر و شوهر خواهر او در خانه ای فوق مدرن زندگی می کنند و ظواهر این زندگی چنان فریبشان داده که احساسات تنها فرزند خود را فراموش کرده اند. اولو تنها تکیه گاه عاطفی این پسر است و داستان مفرح فیلم حول زندگی شاد این خانواده می گذرد.

19. آگیره، خشم پروردگار (Aguirre, The wrath of God)

• کارگردان: ورنر هرتسوگ
• بازیگران: کلاوس کینسکی، هلنا روخو
• محصول: 1972، آلمان
• امتیاز در راتن تومیتوز: 96٪

فیلمی که از نمادهای موج نوین سینمای آلمان در دهه هفتاد میلادی ست. داستانی حماسی که به تمامی در جنگل های آمازون فیلم برداری شده و به تلاش عده ای برای رسیدن به موفقیت در راهی پر از دیوانگی و خطر می پردازد.

این داستان برای ورنر هرتسوگ به وسیله ای تبدیل شده تا هم نگاه خود را به سینما بازتاب دهد و هم حرص و آز بشر برای دستاوردهای بیشتر را مورد نقد قرار دهد.

بازی کلاوس کینسکی در این فیلم از نمادهای بازی نقش شخصیت های دیوانه در تاریخ سینما ست.

فیلم داستان سفر یک سردار اسپانیایی و گروهش در قرن شانزدهم میلادی به قلب آمریکای جنوبی برای کشف شهر افسانه ای الدورادو را روایت می کند. شهری که در قصه ها آمده است که همه آن از طلا است. این گروه در طول رودخانه ی عظیم آمازون به پیش می فرایند اما …

18. پاتر پانچالی (Pather Panchali)

• کارگردان: ساتیاجیت رای
• بازیگران: کارنو بانرجی، شارمیلا تاگور
• محصول: 1955، هندوستان
• امتیاز در راتن تومیتوز: 97٪

ساتیاجیت رای بدون شک مهم ترین و بهترین فیلم ساز تاریخ سینمای هند است و این فیلم هم بهترین فیلم او. با روایت داستانی به شدت احساسی که به زندگی مصیبت زده یک خانواده فقیر بنگالی می پردازد.

فیلم به وضوح تحت تأثیر جنبش نئورئالیسم ایتالیا و سینمای دسیکا ست اما روایتگری احساسی رای، پاترپانچالی را از اسلاف ایتالیایی خود جدا می کند تا فیلم راه خود را برود.

با موفقیت این فیلم ساتیاجیت رای داستان زندگی این خانواده را ادامه داد تا سه گانه آپو را بسازد.

در سال های ابتدایی قرن بیستم، آپو در خانواده ای مستمند به دنیا می آید. پدرش شاعر و کشیش است و مادرش خانه دار و همواره در حال کشمکش با عمه. خواهر او دورگا از باغ همسایه میوه می دزدد و همین به مسائل خانواده اضافه می کند.

17. 400 ضربه (The 400 blows)

• کارگردان: فرانسوآ تروفو
• بازیگران: ژا پیر لئو، آلبرت رمی
• محصول: 1959، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

فیلمی که منجر به خلق کاراکتر ماندگار سینمای تروفو یعنی آنتوان دوانل شد. 400 ضربه در کنار سرژ زیبا (le beau serge) اثر کلود شابرول و از نفس افتاده (breathless) از ژان لوک گدار آغازگر جنبش موج نوی سینمای فرانسه است.

موجی متشکل از عده ای جوان عاشق سینما که هنر هفتم را برای خودش می خواستند و دوربین و وسایل فیلم برداری را به دل شهر پاریس بردند تا داستان خود را به زبان سینما بگویند.

قصه آنتوان و دنباله های آن برای هر زمان و مکانی ساخته شده و مهم نیست در کجا و کی زندگی می کنید؛ این فیلم چیزی برای همذات پنداری شما در چنته دارد. ضمن آنکه داستان آن برگرفته از زندگی خود فرانسوآ تروفو هم هست.

آنتوان پسری سیزده ساله است که مدام در مدرسه و خانه مشکل می آفریند. مادر و پدرش راهی برای آرام کردن او ندارند. پس از اینکه در مدرسه به اتهام دزدی از نوشته بالزاک مورد تنبیه قرار می گیرد، تصمیم می گیرد که از خانه و مدرسه بگریزد و دیگر بازنشود…

16. قاعده بازی (The rules of the game)

• کارگردان: ژان رنوار
• بازیگران: ژان رنوار، نورا گرگور
• محصول: 1939، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 96٪

قاعده بازی همواره در لیست منتقدان به عنوان یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینما جا دارد. ژان رنوار در این فیلم با قرار دادن افراد مختلف از طبقه اشراف فرانسه در زیر یک سقف و تعریف داستان چند روز از زندگی آن ها، ساختار معیوب جامعه آن زمان فرانسه را مورد حمله قرار می دهد.

بعد از تماشای قاعده بازی چندان از آغاز جنگ دنیای دوم در سال 1939 و شکست فاجعه بار فرانسه به دست آلمان نازی متعجب نخواهید شد.

داستان فیلم در سال 1938 می گذرد. درست پیش از آغاز جنگ دنیای دوم. عده ای از افراد طبقه مرفه در ویلایی در نزدیکی آل سایس گرد هم جمع شده اند تا به رسم همواره آخر هفته را به شکار بپردازند اما…

15. سه رنگ: آبی (Three colors: Blue)

• کارگردان: کریستوف کیشلوفسکی
• بازیگران: ژولیت بینوش، ژولی دلپی
• محصول: 1993، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 98٪

نقطه اوج تلاش هنری فیلم ساز مطرح لهستانی همین فیلم است. سه گانه رنگ او که به رنگ های مختلف پرچم فرانسه اشاره دارد، از مطرح ترین سه گانه های تاریخ سینما ست اما روایت پر درد این فیلم و داستان فراغ و تنهایی یک زن در راه پشت سر گذاشتن یک تراژدی و انتقال حس زیسته او به مخاطب، نه قبل و نه بعد از این فیلم در هیچ فیلم دیگر کیشلوفسکی چنین تأثیرگذار تکرار نشد.

بازی در نقش یک زن و اجرای تلاش او برای رهایی از گذشته و کشف معنایی جدید برای زندگی، ژولیت بینوش را به اوج قله های موفقیت رساند و موسیقی متن فیلم برای عاشقان سینما به نمادی از احساس دلتنگی تبدیل شد.

ژولی شوهر و دختر کوچکش را در یک حادثه رانندگی از دست می دهد. شوهر این زن آهنگساز مشهوری بوده و در ماه های منتهی به مرگ مشغول ساخت آهنگی به سفارش یک ارگان معتبر. ژولی تصمیم به خودکشی می گیرد در حالی که مردی که سال ها ست او را عاشقانه دوست دارد به تعقیبش می پردازد…

14. خاکسترها و الماس ها (Ashes and Diamonds)

• کارگردان: آندری وایدا
• بازیگران: زبیگنی سیبولسکی، بوگومیو کوبی یلا
• محصول: 1958، لهستان
• امتیاز در راتن تومیتوز: 95٪

سومین فیلم از سه گانه جنگ آندری وایدا که مشتمل بر یک نسل (a generation)، کانال (kanal) و همین فیلم است. وایدا در این بهترین دوران فیلم سازی خود نکبت و مصیبت تحمل شده توسط مردمان کشورش را در قبل ، حین و بعد از جنگ دنیای دوم تصویر می کند.

دید حساس او نسبت به وقایع اطرافش باعث شده تا شاهدی خوب بر زندگی اجتماعی و سیاسی لهستان معاصر باشد و به خوبی آن را ثبت کند. لهستان بعد از جنگ برای وایدا لهستانی در جوش و خروش میان پستی عده ای سیاست مدار میان مایه و کج روی عده ای جوان آرمان گرا است.

پس از آزادی لهستان از اشغال آلمان نازی، مسائل تازه ای در این کشور پدیدار می شود. گروه های مختلف با گرایش های سیاسی مختلف که سال ها در کنار هم مقابل نازی ها جنگیده اند، حال برای رسیدن به قدرت با هم در ستیزند. در این میان چند جوان آرامان گرا در جستجوی راهی برای انفجار در نشست یکی از احزاب هستند …

13. کلوزآپ (Close-Up)

• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: حسین سبزیان، محسن مخملباف
• محصول: 1990، ایران
• امتیاز در راتن تومیتوز: 88٪

نمونه متعالی کار عباس کیارستمی در هم آمیزی ساختار سینمای مستند و واقع گرایی در سینمای داستانی. کلوز آپ فیلمی ست که تمام بازیگران آن در نقش واقعی خود بازی کرده اند. کایه دوسینما در سال 1991 میلادی این فیلم را درلیست بهترین های سال واقع شده است و ایندی وایر آن را یکی از بهترین های دهه نود میلادی خواند.

شاید میزان محبوبیت این فیلم در سطح دنیای، از فیلم برنده نخل طلای کن او یعنی طعم گیلاس هم بیشتر باشد. فیلمی که بر اساس یک داستان واقعی با همان افراد و در همان لوکیشن ها بازسازی شده است.

حسین سبزیان به دلیل شباهت ظاهری با محسن مخملباف، به دروغ خود را به جای او می گذارد و به خانواده ای معرفی می کند تا به خانه ی آن ها راه یابد. از همان ابتدای ورود پدر خانواده به او مشکوک است تا اینکه …

12. یک محکوم به مرگ گریخت (A Man escaped)

• کارگردان: روبر برسون
• بازیگران: روژه بلانشون، فرانسوآ لتیه
• محصول: 1956، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

شاهکار برسون به سال 1956 براساس خاطرات شخصی آندره دوینی، یکی از افراد جنبش مقاومت فرانسه ساخته شده است. دوینی در آن زمان سعی کرده بود از یکی از زندان های آلمان ها بگریزد.

آنچه که فیلم را متفاوت از تمام فیلم های فرار از زندانی تاریخ سینما می کند، رویکرد سینماتوگرافیک برسون و اهمیت دادن به آن به جای پیرنگ داستان است. برخورد ناتورالیستی او با وقایع به ظاهر بی اهمیت و تأکید او بر درست برگزار شدن آن ها برای تکمیل نقشه فرار شاید یک محکوم به مرگ گریخت را به بهترین اثر فرار از زندانی تاریخ سینما تبدیل کرده باشد.

تمام بازیگران فیلم نابازیگر هستند.

یک زندانی به نام فونتن پس از دستگیری تلاش می کند با ابتدایی ترین وسایل از زندان فرار کند اما ورود پسری نوجوان به سلول او همه چیز را به هم می ریزد. تا اینکه …

11. سانشوی مباشر (Sansho the Bailiff)

• کارگردان: کنجی میزوگوچی
• بازیگران: کینویو تاناکا، کیوکو کاگاوا
• محصول: 1954، ژاپن
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

داستان در قرن یازدهم میلادی و در دوران جنگ های داخلی ژاپن می گذرد و دربرگیرنده ملودرامی تکان دهنده است که به شکلی پیچیده روایت نابودی یک خاندان را با قرار دادن وزن عاطفی بر دوش دو کودک به تصویر می کشد.

میزوگوچی در سال 1954 سه فیلم بلند ساخت که این فیلم به بهترین اثر کارنامه او تبدیل شد. پیچیدگی طرح داستانی در دستان فیلم ساز کاربلدی چون او، در کنار یک تصویربرداری پیچیده و لایه لایه قرار گرفته است تا روایت تراژیک سرنوشت چند انسان که در دنیا به هیچ انگاشته می شوند، در چارچوب سینما ابعادی عظیم پیدا کند.

فرماندار تایرو به خاطر اعتراض به بی عدالتی ارباب دستگیر و تبعید می شود. همسر و پسر و دخترش نیز در این سفر او را همراهی می کنند. تا اینکه در میانه راه آن ها توسط عده ای مرد ربوده می شوند …

10. آگراندیسمان (Blow-up)

• کارگردان: میکل آنجلو آنتونیونی
• بازیگران: دیوید همینگز، ونسا ردگریو
• محصول: 1966، ایتالیا و انگلستان
• امتیاز در راتن تومیتوز: 88٪

دستاوردهای آنتونیونی را غایت سینمای مدرن می دانند. تلاش او برای طرح سؤالاتی بی پاسخ به زبان سینما بسیار ستودنی ست. زاویه نگاه او به دنیا معاصر و معضلاتی که آدمی در عصر تکنولوژی به آن مبتلا ست هرگز در تاریخ سینما تکرار نشد.

داستان یک عکاس هنری و سوژه هایش توسط او توان تبدیل شدن به یک پفراینده جنایی را دارد. اما نه هر پفراینده ای که در آن پای پلیس برای پیگری جنایت به قضیه باز می شود. بلکه این پفراینده به وسیله ای تبدیل می شود تا آنتونیونی به کاوش در ذات حقیقت بپردازد. اینکه آیا آنچه که می بینیم لزوما وجود دارد یا ساخته و پرداخته ذهن ما است؟

توماس یک عکاس حرفه ای است. او که همواره احساساتی متناقض نسبت به زندگی دارد به طور اتفاقی از زوجی در پارک عکسی می کند. حین چاپ عکس ها متوجه نکته ی شومی می شود: جنازه ای در پس زمینه وجود دارد …

9. هشت و نیم (1/2 8)

• کارگردان: فدریکو فلینی
• بازیگران: مارچلو ماستوریانی، کلودیا کاردیناله
• محصول: 1963، ایتالیا
• امتیاز در راتن تومیتوز: 98٪

هشت و نیم معروف ترین فیلم فدریکو فلینی ست. این نکته زمانی جالب می شود که توجه کنیم او نزدیک به 10 شاهکار مسلم در پفراینده سینمایی خود دارد.

فلینی در مهم ترین فیلمش دغدغه های خود را به عنوان یک هنرمند در قالب یک شخصیت کارگردان ریخته تا بحران های روانی هر هنرمندی را حین خلق یک اثر هنری به تصویر بکشد. از این منظر این شخصی ترین فیلم او ست اما قدرت تصویرگری فلینی باعث شده تا برای درک فیلم نیازی نباشد تا حتما یک هنرمند باشیم.

هشت و نیم منبع الهام بسکمک از فیلم های پس از خود است. از خاطرات استارداست (stardust memories) اثر وودی آلن تا سینکداکی، نیویورک (synecdoche, new york) از چارلی کافمن یا هامون داریوش مهرجویی.

کارگردانی به نام گوییدو آنسلمی در حین ساخت یک فیلم درگیر خاطرات خود از کودکی تا زمان حال می شود.

8. مهر هفتم (Seven Seals)

• کارگردان: اینگمار برگمان
• بازیگران: مکس فون سیدو، بیبی اندرسون
• محصول: 1957، سوئد
• امتیاز در راتن تومیتوز: 93٪

بسکمک از هنرمندان سعی کرده اند تصویری از مرگ بیافرینند. اما تصویری که یک راست وارد فرهنگ عامه شد تصویر مرگ در این فیلم اینگمار برگمان است.

جدال فلسفی میان مرگ و یک شوالیه بازگشته از جنگ های صلیبی در قالب یک بازی شطرنج ریخته می شود. مرگ زمانی از شوالیه می پرسد: از کجا می دانستی که من شطرنج بازی می کنم؟ او پاسخ می شنود: در نقاشی ها دیده ام.

این بده بستان کلامی به برگمان فرصتی می دهد تا ادای دینی به تمام هنرمندان نقاش قبل از خود کند و این جدال با مرگ را وسیله ای برای نمایش ادامه راه آن ها سازد.

مهر هفتم یکی از بهترین آثار تاریخ سینما با موضوع این پرسش فلسفی ست: آز کجا آمده ام آمدنم بهر چه بود؟ (مصرعی منسوب به مولانا)

شوالیه ای در حین استراحت کنار یک دریاچه با مرگ روبه رو می شود. مرگ از او می خواهد تا مهیای رفتن شود اما شوالیه او را به بازی شطرنج دعوت می کند به شرط آنکه اگر باخت تسلیم مرگ شود و اگر پیروز شد مرگ از جان او بگزرد …

7. رم شهر بی دفاع (Rome, Open City)

• کارگردان: روبرتو روسلینی
• بازیگران: آنا مانیانی، آلدو فابریزی
• محصول: 1945، ایتالیا
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

اگر وسوسه (obsession) ساخته لوکینو ویسکونتی را آغازگر جنبش نئورئالیسم بدانیم و دزدان دوچرخه را معروف ترینش، این فیلم روبرتو روسلینی بهترین اثر آن است.

تنها دو ماه پس از خروج آلمان از خاک ایتالیا روبرتو روسلینی به همراه دستیارانش پروژه ساخت فیلم را کلید زد تا نتایج دهشتناک اشغال و جنگ را به شکلی واقع بینانه به تصویر بکشد.

فیلم از همان ابتدا مورد توجه قرار گرفت و به عوان نمونه ای متعالی از جنبش نئورئالیسم شناخته شد. همه این تعریف و تمجیدها باعث شد تا روسلینی با ساخت پاییزا (paisan) و آلمان سال صفر (Germany year zero) سه گانه نئورئالیستی خود را کامل کند.

بازی درخشان آنا مانیانی در این فیلم، از بهترین نقش آفرینی های تاریخ سینما ست. ضمن آنکه فدریکو فلینی نیز یکی از دستیاران کارگردان فیلم است.

آلمان ها جستجوی خانه به خانه ای را برای یافتن یکی از سران جنبش مقاومت آغاز کرده اند. دستگیری یکی از افراد باعث به هم ریختن همه چیز می شود …

6. در حال و هوای عشق (In the Mood for Love)

• کارگردان: وونگ کاروای
• بازیگران: مگی چئونگ، تونی لیانگ
• محصول: 2000، هنگ کنگ
• امتیاز در راتن تومیتوز: 90٪

بدون شک بهترین عاشقانه تاریخ سینمای هنگ کنگ همین فیلم است. وونگ کاروای با یک سبک استیلیزه و سینماتوگرافی خیره کننده باعث می شود که داستان یک عشق ممنوعه میان یک زوج به دور از جنبه های سانتی مانتال مرسوم، بسیار تأثیرگذار شود.

بازی مگی چئونگ و تونی لیانگ هم در این راه به او کمک می کند تا شاید یکی از قوی ترین تصاویر عاشقانه تاریخ سینما رقم بخورد.

در حال و هوای عشق در بسکمک از لیست ها برای انتخاب بهترین فیلم قرن حاضر در صدر لیست منتقدین قرار می گیرد و این علاوه بر تصویرگری کاروای، به دلیل موسیقی درخشان مایکل گالاسو و شیگرو اومه بایاشی نیز هست.

سال 1962، هنگ کنگ. زنی جوان به همراه شوهرش به خانه ای در نزدیکی مردی روزنامه نگار نقل مکان می کند. شوهر زن اغلب غایب است و او تنها می ماند. رفت و آمد مرد و زن برای خرید غذا و تماس دائم آن ها در ساختمان باعث نزدیکی و گرمی روابط بینشان می شود. اما اصول اخلاقی باعث می شود تا این رابطه چندان صمیمانه نشود تا اینکه …

5. از نفس افتاده (Breathless)

• کارگردان: ژان لوک گدار
• بازیگران: ژان پل بلموندو، جین سیبرگ
• محصول: 1960، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 97٪

ژان لوک گدار شاید عظیمترین فیلم ساز زنده دنیا باشد. او میراث گران بهایی از جسارت و تجربه گرایی در تاریخ سینما برجا گذاشته که باعث می شود او را در سال های پیری هم همچون جوانی پر شور ببینیم.

این میزان تجربه گرایی باعث شده که عده ای دیوانه وار عاشقش باشند و عده ای دیگر کارهایش را دنبال نکنند. اما این نکته که از نفس افتاده مهم ترین فیلم او ست و برگی از تاریخ را ورق زده بر هیچ علاقه مند سینمایی پوشیده نیست. فیلمی که نماد موجی نوی سینمای فرانسه هم هست.

گدار عاشقانه تمامی عناصر سینمای کلاسیک آمریکا را می گیرد، آن ها را به هم می ریزد تا طرحی نو دراندازد و این نکته را یادآور شود که برای بازی با قواعد تثبیت شده، اول باید آن ها را به طور کامل شناخت و دوست داشت.

میشل پس از سرقت یک اتوموبیل و کشتن یک مأمور پلیس، تحت تعقیب قرار می گیرد. او نزد دوست آمریکایی خود در پاریس می رود تا پولی جور کند و از کشور متواری شود…

4. آشوب (Ran)

• کارگردان: آکیرا کوروساوا
• بازیگران: تاتسویا ناکادایی، هیساشی ایگاوا
• محصول: 1985، ژاپن
• امتیاز در راتن تومیتوز: 96٪

آشوب بهترین اثر اقتباسی از نمایش نامه شاه لیر ویلیام شکسپیر نام گرفته است و بسکمک آن را آخرین شاهکار کوروساوا می نامند.

تقدیرگرایی همیشگی او در تصویر کردن تنهایی و دردی که شخصیت ها پس از یک تصمیم سخت می گیرند، در اوج بدبینی واقع شده است و همین موضوع فضای رنگارنگ فیلم را به تلخی و تیرگی می کشاند.

از سویی دیگر آشوب نمایشگر پرده دیگری از هبوط انسان از بهشت و رانده شدن او بر زمین گرم آگاهی ست؛ راهی پر خطر که یک سر آن دوزخ است.

آشوب مهم ترین فیلم کوروساوا در دوران پس از توشیرو میفونه است و تاتسویا ناکادایی در نقش اصلی آن خوش می درخشد.

امپراطوری پیر حکومتش را بین سه پسر خود تقسیم می کند. او امیدوار است تا آن ها به عدالت حکومت کنند اما رسیدن به قدرت آن ها را کور می کند و به جان هم می اندازد. حال این امپراطور نیمه مجنون هم جایی برای رفتن ندارد…

3. ارتش سایه ها (Army of Shadows)

• کارگردان: ژان پیر ملویل
• بازیگران: لینو ونتورا، سیمون سینیوره
• محصول: 1969، فرانسه
• امتیاز در راتن تومیتوز: 97٪

برخی منتقدین و تماشاگران فرانسوی اعتقاد داشتند که ژان پیر ملویل کارگردانی با روحیه آمریکایی ست تا فرانسوی. اما اگر کسی این فیلم او را ببینید به سختی می تواند چنین گزاره ای را باور کند. روایت او از تلاش جنبش مقاومت فرانسه در زمان اشغال بر پایه قضاوت های اخلاقی بر سر اولیوت ها شکل می گیرد نه درامی با حال و هوایی اکشن که فیلم های هالیوودی را یادآور می شود.

ارتش سایه ها از کتابی به همین نام نوشته ژوزف کسل اقتباس شده اما این ملویل است که این داستان را به نماد همیشگی جدال میان انتخاب دوستی و میهن پرستی تبدیل می کند.

بازی های لینو ونتورا و سیمون سینیوره در نقش های اصلی از نقاط قوت فیلم است.

سال 1940 میلادی ست. عده ای از اعضای جنبش مقاومت برای برقراری ارتباط با دولت در تبعید ژنرال دوگول در تلاش هستند. نگرانی های آن ها از خطر لو رفتن باعث می شود که همواره در پارانویا زندگی کنند. در این میان دستگیری یکی از افراد همه چیز را خراب می کند اما …

2. استاکر (Stalker)

• کارگردان: آندری تارکوفسکی
• بازیگران: الکساندر کایدانوفسکی، آناتولی سولونستین، نیکولای گرینکو
• محصول: 1979، اتحاد جماهیر شوروی
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

استاکر روایت تارکوفسکی از خفقان حاکم بر کشور شوروی و وحشت یک جنگ اتمی تمام عیار است. فیلم اقتباسی آزاد از کتاب گردش کنار جاده به قلم برادران استروگانسکی ست.

استاکر با تلفیق المان های ژانر پساآخرالزمانی با ترس مردم از دیکتاتوری کشور و دغدغه های همیشگی فلسفی و روانشناختی انسان، درامی برپایه اصول انسانی می سازد.

شخصیت های پروفسور و نویسنده در این داستان به ترتیب نمایده عقلانیت و احساسات نسل بشر هستند که در آرزوی رسیدن به جایی که تمام آرزوهای انسانی را برآورده کند یا پاسخی برای تمام دردها داشته باشد، می سوزند. استاکر نیز نماد انسان سازگاری ست که قربانی ست و نه راه پس دارد و نه راه پیش. او باید بسوزد و بسازد.

در دنیایی که انگار قربانی یک جنگ هسته ای ست، مکان اسرارآمیزی وجود دارد که گفته می شود هر آرزویی را برآورده می کند. فقط افرادی که ملقب به استاکر هستند توان پیدا کردن راه این اتاق را دارند. حال یک استاد فیزیک و یک نویسنده به ته خط رسیده در کنار یک استاکر سفر خطرناکی را برای رسیدن به این مکان آغاز کرده اند …

1. داستان توکیو (Tokyo Story)

• کارگردان: یاسوجیرو اوزو
• بازیگران: ستسوکو هارا، چیشو ریو
• محصول: 1953، ژاپن
• امتیاز در راتن تومیتوز: 100٪

شاهکار مطلق اوزو همواره جایی ثابت در لیست بهترین های تاریخ سینما دارد. حتی فیلم سازان نیز این فیلم را یکی از منابع الهام همیشگی خود می دانند.

اوزو ژاپن پس از جنگ دنیای دوم را که در راه پیشرفت و مدرن شدن قدم گذاشته بود، جایی خالی از احساس و شور زندگی می بیند و تلاش برای بالا رفتن از پلکان طبقاتی جامعه را تلاشی جان فرسا که شور و احساس را در آدمی می کشد، می داند.

اوزو با این فیلم بسکمک از تکنیک های خود را به دنیایان شناسند؛ از جمله قاب بندی معروف به نمای تاتامی. در این نوع قاب بندی دوربین طوری از سو ژه قرار می گیرد که انگار نمای نقطه نظر فردی ست که روی تاتامی نشسته است. یک نما با مشخصاتی کاملا بومی.

بازی ستسوکو هارا در نقش عروس باعث شد تا او به هنرپیشه ای مطرح در سطح دنیای تبدیل شود.

پدر و مادر پیری تصمیم دارند تابستان را به توکیو سفر کنند تا فرزندان خود را ببینند. اما فرزندان به دلیل مشغله فراوان از دیدن آن ها سر باز می زنند تا اینکه …