علت اصلی افت 6 درصدی بورس چه بود؟ - جملات زیبا

تبخیر سود پاییز بورس تهران

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در ادامه فرایندی نزولی که از ابتدای هفته آغاز کرده بود، روز گذشته ابرکانال 4/ 1میلیون واحدی را نیز ترک کرد. با این کارنامه سود پاییزی بورس تقریبا به نقطه صفر نزدیک شد. شاخص کل سهام دو هفته نخست پاییز را مثبت به انتها رسانده بود، اما در مجموع این هفته، بیش از 6 درصدی عقب نشینی کرد تا مجموع بازدهی این نماگر در فصل پاییز به 8/ 0درصد محدود شود.

ارزش معاملات هم چنان کاهشی بوده و حقیقی ها هم دست از فروش برنداشته اند. همه این آمار و ارقام منفی در حالی رقم خورده که خبری از صفوف فروش سنگین در بازار نیست که نشان می دهد بازار سهام هنوز گرفتار فاز هیجانی نشده است و بیشتر در انتظار تعیین تکلیف برخی ابهامات است.

عقبگرد پس از دو هفته سبز

معاملات آخرین روزکاری هفته در حالی پیگیری شد که در پی تداوم عرضه های سنگین از سوی معامله گران، پس از 12 روز نوسان در کانال 4/ 1میلیون واحدی نماگر اصلی بازار با ریزش 5/ 1درصدی همراه شد و تا رقم یک میلیون و 397 هزار واحدی عقب نشینی کرد. بازار همانند اغلب روز های کاری در هفته جاری روز گذشته هم با فروشندگانی از جنس حقیقی روبرو بود؛ به طوری که خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی حکایت از جابه جایی 660 میلیارد تومانی سهام از پرتفوی سهامداران خرد به سبد سرمایه گذاری حقوقی ها داشت.

به روایت آمار، بخشی از حقوقی های بازار این روز ها از متقاضیان خرید سهام در صنایع داخلی و خارجی هستند. سرمایه گذارانی که از شرکت های کوچک و میانه گرفته تا کامودیتی محور های تالار سعادت آباد را در سبد سرمایه گذاری خود جای می دهند. این معامله گران دیروز خالص خریدی به اندازه حدودا 111میلیارد تومانی از گروه فرآورده های نفتی داشتند. خالص خرید 80 میلیارد تومانی از صنعت فلزات اساسی و کمی بیش از 61 میلیارد تومان از گروه بانک فقط گوشه ای از فعالیت روز چهاشنبه آنها محسوب می شود.

بی تفاوت یا منتظر؟

ارزش معاملات خرد بورس تهران نیز در 21 مهر ماه سال 1400 به رقم 3151 میلیارد تومان رسید تا همچنان از کم رمقی دادوستدها خبر دهد.

به این ترتیب در حالی که خبری از صفوف سنگین در سمت خرید و فروش سهام نیست اما کم بودن ارزش معاملات خرد سهام حکایت از دست نگه داشتن بورس بازان دارد. گویا هنوز ابهاماتی بر سر انتخاب بهینه گزینه های سرمایه گذاری بر سر راه صاحبان سرمایه وجود دارد.

بی توجه به پشتوانه های بنیادی

درحالی بزرگان بورس تهران با وجود فرایند مطلوب بازار های جهانی همچنان در مدار ریزشی نوسان پیدا می کنند که مدتی است شرکت های کوچک و میانه بازار سهام هم در پیه روی از آنها روز به روز با کاهش قیمت سهام خود در بازار روبرو می شوند، به طوری که شاخص کل هم وزن که از تمام نماد های معاملاتی به یک اندازه تاثیر می پذیرد نیز روز چهارشنبه با افت 19/ 2درصدی روبه رو شد.

پیامد این ریزش ها نیز به وضوح در ارزش معاملات بورس تهران قابل رویت است به گونه ای که در پی هر موج ریزشی در بازار شاهد افت این نماگر نیز هستیم.

روز گذشته در بازار جهانی محصولاتی اعم از روی و آلومینیوم پیروز به ثبت رکوردهای تازه شدند اما بیشتر شرکت های فعال در گروهای فلزی و سایر گروه های مرتبط برخلاف انتظارات قرمز پوش بودند.

در صنایع پتروپالایشی نیز با اینکه شاهد دستورالعمل های حمایتی از سوی وزارت نفت در بحث خوراک پالایشی ها بودیم و پتروشیمی ها برای مدتی سوار بر موج افزایشی نشات گرفته از بهبود بازار های جهانی شده بودند اما چند روزی می شود که بازار سهام هیچ توجهی به آنها ندارد و به گونه ای جهت خود را جدا کرده است.

در پی حواشی

به اعتقاد برخی از کارشناسان بازار سرمایه هرچند به لحاظ بنیادی شرکت ها از پتانسیل رو به رشد برخوردارند و افزایش قیمت کالاهای اساسی در بازار های جهانی نیز به عنوان اهرمی برای صعود شاخص های سهامی می تواند نقش بازی کند اما اکنون سرمایه گذاران با ابهامات دیگری روبرو هستند.

بخشی از ابهامات در ساختمان سازمان بورس است. با اینکه دهقان دهنوی ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار به گفته خود در حال سپری کردن روز های آخر مدیریتی خود در این نهاد است و حدس هایی درباره فرد جایگزین او از دل بازار سرمایه نیز به گوش می رسد اما بورس بازان این روزها غالبا ترجیح می هند تا تعیین شدن سکاندار تازه بازار تا حدودی دست به عصا حرکت کنند.

این دست از سهامداران که دو طیف حقوقی و غالبا حقیقی بازار را تشکیل می دهند تا تعیین نشدن خط مشی سکاندار تازه ترجیح می دهند که نقدینگی حاصل از فروش سهام را در حساب کاربری خود در شرکت های کار گزاری یا صندوق های قابل معامله پارک کنند.

بیش واکنشی به فرایند اسکناس آمریکایی

هر چند احتمال ترک کانال 27 هزار تومان در بازار آزاد دلار وجود دارد، اما همچنان نرخ دلاری نیمایی تغییر چندانی نداشته است. در این خصوص برخی از صاحب نظران بازار بر این باورند که افت چند صد تومانی دلار آزاد نیز نمی تواند در صورت های اقتصادی و عملکرد ماهانه و به طور ویژه 6 ماهه شرکت ها تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد چرا که شرکت ها غالبا با نرخ 25 هزار تومانی حساب های خود را بسته اند.

با این حال از این حقیقت که تغییرات لحظه ای دلار برای قشری از سرمایه گذاران فعال در تالار شیشه ای بسیار حائزاهمیت است نیز نمی توان گذشت، چراکه این دست از معامله گران معتقدند سیگنال های ارزی حاصل از رویداد های متفاوت اقتصادی و سیاسی پالس هایی را به آنها مخابره می کند که در خرید و فروش سهام می تواند وزن قابل توجهی داشته باشد.

فارغ از اثربخشی بودن یا نبودن چنین استراتژی معاملاتی از سوی سرمایه گذاران، بازار سهام این روز ها نسبت به اخبار سیاسی تا حدودی بیش از حد حساس شده است، به طوری که نسبت به دید و بازدید های معمول بین دیپلمات های کشور و سایر کشور های همجوار نیز سریعا از خود واکنش نشان می دهد.

با اینکه هنوز توافق خاصی حاصل از دیدارها به ثمر نشسته است و بهبود روابط فقط در حد حدس است اما بازار سهام و ارز همانند سنت همیشگی به پیشخور کردن رویدادهای احتاقتصادی پرداخته اند. سهم 3/ 89درصدی و 89 درصدی افت قیمت در میان نماد های معامله شده در بورس تهران و فرابورس ایران نیز گواهی بر این موضوع است، ریزش هایی که مدتی است ادامه دار شده است.

روز حساب پالایشی ها

یکی از رویدادهای مهم رخ داده در طول معاملات هفته گذشته انتشار گزارش های اقتصادی پالایشی ها بود که با تاخیری قابل توجه نسبت به موعد معمول انجام شد. صورت های اقتصادی سه ماهه پالایشگاه ها بالاخره پس از مدت ها بر روی تارنمای کدال قرار گرفت تا دست کم به بخشی از ابهامات فعالان بازار سهام در مورد این صنعت خبرساز پاسخ داده شود.

آنطور که پیشتر گفته شده بود تاخیر یاد شده ناشی از تعیین نبود نرخ خوراک این شرکت ها از ابتدای سال جاری بوده است. در هفته های اخیر در نهایت تعیین شده که بنا بر نظر سیاستگذاران مربوطه در این زمینه شرکت های پالایشی می توانند تا به جای آنکه همانند سال گذشته با 5 درصد تخفیف نسبت به فوب خلیج فارس خوراک خود را از شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی دریافت کنند، مواداولیه مورد نیاز خود را با لحاظ تخفیف 5دلاری از این شرکت بگیرند.

واکنش مثبت بازار

در این میان، بازار واکنش مثبتی به این تغییر نشان داد و افزایش قابل توجه سودآوری پالایشی ها را به هنگام انتشار این گزارش به فال نیک بگیرد.

بر این اساس طی روزهای معاملاتی هفته های اخیر شاهد بودیم که پالایشی ها توانستند به خوبی خود را بر رشد شاخص بورس نمایان کنند، اما گزارش های منتشر شده از عملکرد سه ماهه این شرکت ها (تا زمان نگارش این گزارش تنها چهار عدد از آنها افشار کرده اند) نشان می دهد که افزایش سود در برخی از آنها تفاوت چندانی نداشته است.

عملکرد برخی نمادها

بررسی ها حکایت از آن دارد که میان گزارش های ارائه شده از سوی این چهار شرکت نماد معاملاتی شپنا که به پالایش نفت اصفهان تعلق دارد نسبت به سه ماهه سال قبل نه تنها بیشتر نشده بلکه 32 درصد کاهش نیز داشته است. این تغییر منفی از آنجا ناشی می شود که از سه ماهه نخست سال گذشته نسبت به سال جاری بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی 234 درصد بیشتر شده است. همین امر شبب شده تا با افزایش 106 درصدی هزینه های اداری و فروش دیگر مجالی برای رشد سودآوری این شرکت نباشد.

عملکرد ضعیف شپنا اما به سایر شرکت ها سرایت نکرده است. برسی عملکرد شرکت های دیگر نشان می دهد که نماد هایی مانند شبندر و شبریز در طول مدت سه ماهه نخست سال جاری عملکرد خوبی داشته اند به طوری که برمبنای گزارش های سود خالص هر سهم شبریز 300 درصد و سود خالص شبندر 186 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشتر شده است.

این در حالی است که طی مدت یادشده سود هر سهم شپنا افتی 32 درصدی داشته است. البته باید به این نکته اشاره کرد که نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت لاوان (شاوان) در میان تمامی نمادهای پالایشی از بقیه با اختلافی قابل توجه بهتر ظاهر شد و توانست سود خالص هر سهم خود را در سه ماهه اول سال جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل 695 درصد افزایش دهد.

بورس چهارشنبه از دریچه آمار

در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت 5/ 1درصدی روبرو شد، از 347 نماد معامله شده، قیمت انتهای 31 سهم (9/ 8 درصد) مثبت بود و در مقابل 310 سهم (3/ 89 درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار 15 نماد (6 درصد) صف خریدی به ارزش 267 میلیارد تومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکل گیری صف فروش در 73 نماد بورسی (7 درصد) به ارزش 389میلیارد تومان بودیم.

در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت 03/ 2درصدی را ثبت کرد، 144 نماد معامله شدند که در این میان قیمت 16 سهم (11 درصد) مثبت و 128 سهم (89 درصد) منفی بود. در این بازار 5 نماد (3 درصد) صف خریدی به ارزش 22میلیارد تومان تشکیل دادند اما 46 نماد (32درصد) نیز با صف فروشی به 108 میلیارد تومان روبرو شدند.

بازارپایه نیز دیروز میزبان دادوستد 132 نماد بود. در این میان 25 سهم (19 درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد 97 سهم (73 درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 20 نماد (15 درصد) صف خریدی به ارزش 32 میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به 68 نماد (24 درصد) با ارزشی بالغ بر 209 میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.

منبع: دنیای اقتصاد

آخرین اخبار حوزه بورس را در صفحه بورس خبرنگاران بخوانید.